Zwiększenie kwoty wolnej od podatku

Kwota wolna od podatku określa kwotę dochodu, która nie powoduje obowiązku zapłaty podatku dochodowego. Wzrosła ona do 30 tys. zł rocznie. Dopiero nadwyżka od tej wartości podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Kwota wolna od podatku przysługuje tym podatnikom, których dochody opodatkowane są wyłącznie według skali podatkowej. Jeśli podatnik uzyskuje dochody z kilku źródeł, które opodatkowane są różnymi sposobami, np. ryczałtem oraz według skali, również może skorzystać z odliczenia kwoty wolnej od podatku, ale wyłącznie za dochód rozliczany według skali.

Z kwoty wolnej od podatku będzie mógł skorzystać każdy kto spełnia powyższy warunek – opodatkowanie według skali podatkowej – bez względu na poziom uzyskanego dochodu, odmiennie niż to było dotychczas.
Podkreślenia wymaga, że nieprzekroczenie kwoty wolnej od podatku nie zwalnia podatnika z obowiązku złożenia deklaracji rocznej.

Podwyższenie drugiego progu podatkowego

Zgodnie z propozycją zawartą w projekcie ustawy ma nastąpiło podwyższenie drugiego progu podatkowego w podatku dochodowym rozliczanego według skali podatkowej, z kwoty 85 528 zł rocznego dochodu do kwoty 120 000 zł. W przypadku nieprzekroczenia tego progu zastosowanie będzie miała stawka podatku 17%. Po jego przekroczeniu, tak jak do tej pory zastosowanie będzie miała 32% stawka podatku.

Ulga dla klasy średniej

Celem nowej ulgi podatkowej jest rekompensata podatnikom strat spowodowanych brakiem możliwości odliczenia od podatku składki zdrowotnej.

Ulga adresowana jest do podatników zatrudnionych na podstawie szeroko rozumianego stosunku pracy (stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej, spółdzielczego stosunku pracy). W ramach poprawek w toku prac parlamentarnych dodano, że z ulgi będą mogli także skorzystać podatnicy osiągający przychody z pozarolniczej działalności gospodarczej, którzy stosują opodatkowanie wyłącznie w formie skali podatkowej.

Ulga nie obejmuje osób wykonujących pracę na podstawie innych umów cywilnoprawnych (umowa zlecenie, umowa o dzieło) oraz przedsiębiorców rozliczających się na podatku liniowym albo ryczałcie.

Zasadniczo prawo do ulgi będą mieli podatnicy uzyskujący przychody w wysokości mieszczącej się w przedziale od 68 412 zł (5 700 zł miesięcznie) do 133 692 zł (11 141 zł miesięcznie). Osoby osiągające dochody w takim właśnie przedziale mogą odliczyć od dochodu kwotę według następującego wzoru:

(A x6,68%-4 566 zł)/0,17 dla A wynoszącego co najmniej 68  412 zł i nieprzekraczającego kwoty 102 588 zł,

(A x(-7,35%) +9 829zł)/0,17 dla A wyższego co najmniej 102 588 zł i nieprzekraczającego kwoty 133 692 zł,

gdzie A – oznacza sumę uzyskanych przez podatnika w roku podatkowym i podlegających opodatkowaniu zgodnie z art. 27 ustawy o podatku dochodowym przychodów ze stosunku pracy oraz innych przychodów.

* W przypadku działalności gospodarczej, do wzoru podstawiamy przychód pomniejszony o koszty prowadzenia działalności.

Nowe stawki ryczałty dla niektórych grup

Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych jest jedną z prostszych form opodatkowania, ponieważ polega na opodatkowaniu przychodów określoną stawką ryczałtu bez pomniejszania ich o koszty uzyskania przychodu. Wyjątek stanowią zapłacone składki na ubezpieczenia społeczne.

Z tej formy opodatkowania mogą skorzystać m.in. osoby fizyczne wykonujące pozarolniczą działalność gospodarczą lub świadczące usługi najmu również w formie spółki jawnej lub cywilnej. Warunkiem koniecznym jest także osiągnięcie przychodów z powyższych tytułów nieprzekraczających 2 mln euro.

Od 2021 r. znacznie rozszerzono zakres rodzajów działalności, które mogą skorzystać z tej formy opodatkowania, ograniczenia stosuje się jedynie dla czterech branż:

• prowadzenia aptek;
• działalności w zakresie kupna i sprzedaży wartości dewizowych;
• handlu częściami i akcesoriami do pojazdów mechanicznych;
• wytwarzania wyrobów opodatkowanych podatkiem akcyzowym.

Dla branż już objętych ryczałtem przewiduje się obniżenie stawek, będą przysługiwały tylko osobom wykonującym następujące zawody:

• medyczne: lekarz, lekarz dentysta, lekarz weterynarii, technik dentystyczny, felczer, położna, pielęgniarka, psycholog, fizjoterapeuta – 14%;
• zawody techniczne: architekt, inżynier budownictwa, rzeczoznawca budowlany – 14%;
• zawody w obszarze IT 12%.

Wybór rozliczeń na zasadzie ryczałtu sprowadza się do złożenia odpowiedniego oświadczenia w urzędzie skarbowym. Oświadczenie takie podatnik powinien złożyć w terminie do 20 dnia miesiąca następującego, w którym osiągnął pierwszy przychód w danym roku. Jeśli zatem pierwszy przychód osiągnięto w styczniu, termin na wybór ryczałtu mija 20 lutego.

Wyłączenie możliwości amortyzacji nieruchomości i praw o charakterze mieszkalnym

Po wejściu w życie Polskiego Ładu nadal będzie możliwe dokonywanie amortyzacji tylko tej części nieruchomości, która jest wykorzystywana do prowadzenia działalności gospodarczej, wynajmowana lub wydzierżawiana. Natomiast dotyczyć to będzie tylko budynków i lokali użytkowych.

W wyniku zmian wprowadzanych w ramach Polskiego Ładu nie będzie można amortyzować żadnych nieruchomości mieszkalnych ani praw o charakterze mieszkalnym. Zmiana będzie niekorzystna zwłaszcza dla podatników, którzy prowadzą działalność gospodarczą we własnym mieszkaniu.

Nowy przepis stanowi, że jeszcze w przyszłym roku będzie można zaliczać do podatkowych kosztów odpisy amortyzacyjne od domów i mieszkań. Pod warunkiem, że zostały nabyte bądź wytworzone przed 1 stycznia 2022 r.

Opodatkowanie sprzedaży rzeczy ruchomych w ramach leasingu po wycofaniu z działalności gospodarczej

Nowelizacja zakłada istotne zmiany dotyczące sprzedaży rzeczy ruchomych, uprzednio wykorzystywanych w ramach leasingu.
Dotychczas, gdy leasingobiorca wykupywał taki składnik po zakończeniu leasingu do majątku prywatnego w ramach opcji wykupu, a następnie go sprzedawał, przychód z tego tytułu nie był kwalifikowany jako przychód z działalności gospodarczej, pod warunkiem, że zbycie następowało po upływie 6 miesięcy od nabycia.

Znowelizowane przepisy zakładają, że za przychód uznane będzie odpłatne zbycie składników będących rzeczami ruchomymi, jeżeli przed zbyciem zostały wycofane z działalności gospodarczej, a między pierwszym dniem miesiąca następującego po miesiącu, w którym składniki te zostały wycofane z działalności, a dniem ich odpłatnego zbycia, nie upłynęło 5 lat. Tym samym zasadniczo sprzedaż po zakończeniu umowy leasingu będzie stanowić przychód z działalności i będzie podlegać opodatkowaniu, zarówno podatkiem dochodowym jak i VAT.

Ministerstwo Finansów przewidziało przepisy przejściowe, z których wynika, że nowe zasady będą miały zastosowanie do rzeczy nabytych dopiero po 31 grudnia 2021 r. Oznacza to, że nowe regulacje będą dotyczyć również już trwających umów leasingu, o ile tylko wykup nastąpi po 1 stycznia 2022r. Można mieć istotne wątpliwości, czy takie ukształtowanie przepisów przejściowych nie narusza zasady niedziałania prawa wstecz.

Wspólne opodatkowanie małżonków

„Polski ład” zakłada również pewne zmiany w zakresie odnoszącym się do kwestii wspólnego rozliczania małżonków. W myśl nowych przepisów dopuszczalne będzie złożenie wniosku o wspólne opodatkowanie dochodów małżonków również za rok, w którym zawarto związek małżeński, pod warunkiem jednak, że małżeństwo i wspólność majątkowa trwała do końca tego roku podatkowego.

Wspólne rozliczenie będzie również możliwe za rok, w którym małżonkowie pozostawali w związku małżeńskim w przypadku śmierci jednego z nich w trakcie roku podatkowego albo po upływie roku podatkowego przed złożeniem zeznania na ten rok.

Osoba samotnie wychowująca dziecko

Wprowadza się istotne zmiany w sytuacji podatkowej osób samotnie wychowujących dziecko. Zlikwidowano dotychczasową opcję, w ramach której mogły one w sposób preferencyjny obliczać podatek, tj. w podwójnej wysokości podatku obliczonego od połowy dochodów. W zamian za to wprowadzono ulgę na dziecko samotnego rodzica w stałej kwocie 1500 zł. Przedmiotowa zmiana będzie w zdecydowanej większości przypadków skutkować podwyższeniem zakresu obciążeń podatkowych samotnych rodziców.

Ulga prorodzinna

Polski Ład zakłada także zmiany w tzw. uldze prorodzinnej. Zasadniczo ulga prorodzinna przysługuje obojgu rodzicom. Gdy są małżeństwem i rozliczają się wspólnie, nie ma wątpliwości, ponieważ wykazują pełną wysokość ulgi. Problem pojawia się jednak w sytuacji, gdy rodzice rozliczają się osobno i nie mogą porozumieć się co do sposobu jej rozliczenia. Zmiana zakłada, że zasadniczo podatnicy mogą odliczyć ulgę prorodzinną od podatku w dowolnej proporcji przez nich ustalonej.

Jednocześnie przepisy precyzują, że w przypadku braku porozumienia – po rozwodzie lub w trakcie separacji (opieka naprzemienna) albo wówczas gdy miejsce zamieszkania dziecka jest takie samo jak miejsce zamieszkania rodziców – podatnicy odliczają kwotę ulgi w częściach równych. W pozostałych przypadkach, odliczenie 100% przysługuje podatnikowi, u którego dziecko mieszka.

Zwolnienie z opodatkowania odsetek przysługujących z tytułu świadczeń niepodlegających opodatkowaniu lub zwolnionych z opodatkowania

Wprowadza się istotną z punktu widzenia podatników zmianę dotyczącą zwolnienia z opodatkowania odsetek otrzymanych w związku z nieterminową wypłatą należności, które nie podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym, są zwolnione od podatku lub od których zaniechano poboru podatku. Zasadniczo zmiana wejdzie w życie od 1 stycznia 2022 r., ale nowe przepisy mają mieć zastosowanie do dochodów (przychodów) uzyskanych od 1 stycznia 2021 r.

Zmiana parametru, od którego zależy wysokość przychodu za korzystanie z firmowego samochodu do celów prywatnych

W aktualnym stanie prawnym wysokość przychodu z tytułu użytkowania samochodu firmowego dla celów prywatnych uzależniona jest od pojemności silnika. W przypadku samochodu o pojemności do 1600 cm3 ryczałt wynosi 250 zł, a w odniesieniu do samochodu o wyższej pojemności silnika ryczałt wynosi 400 zł.

Zgodnie z nowymi regulacjami przewidzianymi w Polskim Ładzie, ryczałt doliczany za korzystanie z firmowego samochodu do celów prywatnych nie będzie już zależeć od pojemności silnika, ale od jego mocy. Niższy w wysokości 250 zł – będzie doliczany pracownikom korzystającym z pojazdów o mocy do 60 kW, aut elektrycznych napędzanych wodorem. Wyższy – 400 zł – wszystkim pozostały. Praktycznym następstwem wprowadzanych zmian wzrośnie liczba zatrudnionych, dla których obowiązującą stawką miesięczną deklarowanego przychodu będzie 400 zł, a nie 250 zł. Przełoży się to na zapłatę przez te osoby wyższego podatku dochodowego.

Warto przeczytać:

Polski Ład: Składka zdrowotna w 2022 roku

Polski Ład: Ulgi dla przedsiębiorców

Polski Ład: Podatek dochodowy od osób prawnych (CIT) – najważniejsze zmiany