Estoński CIT – zmiany w CIT 2021

Od czerwca 2020 r. głośno zrobiło się w mediach o estońskim CIT, który Ministerstwo Finansów planuje wprowadzić do polskiej ustawy o podatku od osób prawnych. Wyjaśniamy czym jest estoński CIT, dla kogo został przewidziany i od kiedy zacznie obowiązywać.

Co to jest estoński CIT

Estoński CIT to rozwiązanie w zakresie podatku od osób prawnych wprowadzone w Estonii. Polega ono na tym, że opodatkowanie wypracowanego przez spółkę zysku jest odroczone do momentu wypłaty dywidendy wspólnikom. Jeśli więc spółka nie wypłaca zysku swoim właścicielom, zatrzymując go i reinwestując w swój rozwój, to nie płaci podatku.

Doświadczenia Estonii pokazują, że taki sposób zwolnienia spółek z podatku dochodowego korzystnie wpływa na ich możliwości rozwoju, a przez to również całej gospodarki. Dzięki zatrzymaniu zysków wzrosła wartość inwestycji w spółkach, poprawiła się ich płynność i zmniejszyło się zadłużenie przez co wzrosła ich zdolność kredytowa i odporność na kryzysy.

Estoński CIT – dla kogo jest przewidziany

Z przedstawionych na chwilę obecną założeń wynika, że z nowego rozwiązania będą mogły skorzystać spółki kapitałowe (a więc tylko spółki z ograniczoną odpowiedzialnością i akcyjne), w których:

• przychody nie przekraczają 50 mln zł oraz
• udziałowcami są wyłącznie osoby fizyczne oraz
• są zatrudnione przynajmniej 3 osoby (oprócz udziałowców) oraz
• ponoszone są nakłady inwestycyjne.
  

Dodatkowe, spółki te nie mogą być udziałowcami innych podmiotów oraz ich przychody pasywne (np. przychody z odsetek, wierzytelności, poręczeń i gwarancji etc.) nie mogą przewyższać przychodów z działalności operacyjnej.

Jeśli spółka spełnia wszystkie wymagania będzie miała prawo do skorzystania z tzw. estońskiego CIT, który, pod warunkiem zatrzymania zysku w przedsiębiorstwie, pozwoli jej na:

• niepłacenie podatku dochodowego,
• ograniczenie obowiązków ewidencyjnych (nie będzie musiała prowadzić rachunkowości podatkowej),
• ograniczenie obowiązków administracyjnych.

Na czym polega estoński CIT

Ministerstwo przewiduje możliwość zastosowania przez podatników „częściowego” lub „pełnego” modelu estońskiego.

Model „częściowy” ma polegać na utworzeniu specjalnego rachunku inwestycyjnego, na który spółka dokonywałaby wpłat. Wpłaty te stanowiłyby koszty podatkowe, obniżające dochód do opodatkowania. Wypłaty z tego rachunku na cele pozainwestycyjne zwiększałyby przychody podatkowe i dochód do opodatkowania.

Model „pełny” oznacza odroczone płatności podatku do momentu wypłaty zysku na rzecz udziałowców. Bazuje się przy tym na zysku określanym zgodnie z przepisami o rachunkowości.

Jednocześnie skorzystanie z estońskiego CIT wykluczy spółkę z możliwości skorzystania z innych ulg podatkowych, m.in.:

• ulgi na działalność badawczo-rozwojową
• działalność na terenie specjalnej strefy ekonomicznej lub w Polskiej Strefie Inwestycji.
  

Ministerstwo Finansów tłumaczy to tym, iż „(…) obecnie funkcjonujące ulgi w CIT (np. zwolnienie dochodów z PSI czy ulga B+R) mają właśnie za zadanie stymulować inwestycje i innowacje w przedsiębiorstwach, co w systemie klasycznego CIT oznacza zmniejszenie wysokości dochodu podlegającego opodatkowaniu. Zaś w systemie estońskim nagrodą dla podatnika jest odroczenie opodatkowania dochodu. W rezultacie gdyby dopuścić możliwość stosowania tych preferencji w systemie estońskim, zakładany cel wprowadzenia tego nowego modelu opodatkowania mógłby nie zostać osiągnięty.”

Należy zwrócić uwagę, że pod pojęciem wypłaty zysku kryje się nie tylko wypłata dywidendy wynikająca z uchwały zgromadzenia wspólników, ale także inne formy ukrytej dystrybucji zysków.

Estoński CIT – od kiedy zacznie obowiązywać

Estoński CIT ma zostać wprowadzony w 2021 r. a jego wybór ma obowiązywać spółkę przez 4 kolejne lata. Jeśli po zakończeniu tego okresu spełnia ona kryteria, opodatkowanie w ten sposób zostanie automatycznie przedłużone na kolejne 4 lata.

W przypadku, gdy spółka w którymś z okresów przekroczy próg dotyczący przychodów, nie spowoduje to automatycznie konieczności korekty rozliczeń. Spółka będzie mogła podjąć decyzję o opuszczeniu sytemu lub kontynuować rozliczenia na dotychczasowych zasadach do końca czwartego okresu i po tym okresie obliczyć wartość średnich przychodów. Jeśli średni roczny przychód nie przekroczy 50 mln zł, warunek będzie uznany za spełniony.

Radosław Łukomski – główny księgowy
Biuro rachunkowe Business Mind