Zgłoszenie do Centralnego Rejestru Beneficjentów Rzeczywistych – ważny obowiązek [AKTUALIZACJA]

Przedsiębiorcy mają obowiązek  zgłoszenia beneficjentów rzeczywistych spółek w Centralnym Rejestrze Beneficjentów Rzeczywistych (CRBR). CRBR to system, w którym gromadzone i przetwarzane są informacje o beneficjentach rzeczywistych, czyli osobach sprawujących bezpośrednią lub pośrednią kontrolę nad spółką. Za brak zgłoszenia grozi kara pieniężna do 1 mln złotych. Termin upływa 13 kwietnia 2020 r.

[AKTUALIZACJA – 26 marca 2020 r.]

W związku ze stanem epidemii koronawiursa SARS-Cov-2 Rząd odroczył do 13 lipca 2020 r. obowiązek zgłoszenia informacji do Centralnego Rejestru Beneficjentów Rzeczywistych (ustawa o przeciwdziałaniu praniu brudnych pieniędzy).

Beneficjent rzeczywisty – definicja

Zgodnie z przepisami beneficjentami rzeczywistymi są osoby fizyczne:

• sprawujące bezpośrednio lub pośrednio kontrolę nad spółką poprzez posiadane uprawnienia, które wynikają z okoliczności prawnych lub faktycznych, umożliwiające wywieranie decydującego wpływu na czynności lub działania podejmowane przez spółkę lub
• w imieniu których są nawiązywane stosunki gospodarcze lub przeprowadzana jest transakcja okazjonalna.
  

W przypadku spółki beneficjentem rzeczywistym jest:

• osoba fizyczna będąca udziałowcem lub akcjonariuszem spółki, której przysługuje prawo własności więcej niż 25% ogólnej liczby udziałów lub akcji tej osoby prawnej,
• osoba fizyczna dysponująca więcej niż 25% ogólnej liczby głosów w organie stanowiącym  spółki, także jako zastawnik albo użytkownik, lub na podstawie porozumień z innymi uprawnionymi do głosu,
• osoba fizyczna sprawująca kontrolę nad osobą prawną lub osobami prawnymi, którym łącznie przysługuje prawo własności więcej niż 25% ogólnej liczby udziałów lub akcji spółki, lub łącznie dysponującą więcej niż 25% ogólnej liczby głosów w organie spółki, także jako zastawnik albo użytkownik, lub na podstawie porozumień z innymi uprawnionymi do głosu,
• osoba fizyczna sprawująca kontrolę nad spółką przez posiadanie w stosunku do niej uprawnień, o których mowa w art. 3 ust. 1 pkt 37 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz. U. z 2019 r. poz. 351), lub
• osoba fizyczna zajmująca wyższe stanowisko kierownicze w organach spółki w przypadku udokumentowanego braku możliwości ustalenia lub wątpliwości co do tożsamości osób fizycznych określonych w powyższych punktach oraz w przypadku niestwierdzenia podejrzeń prania pieniędzy lub finansowania terroryzmu.

Jakie dane gromadzone są w CRBR

W Centralnym Rejestrze Beneficjentów Rzeczywistych znajdują się dane beneficjentów rzeczywistych spółek:

• jawnych,
• komandytowych,
• komandytowo-akcyjnych,
• z ograniczoną odpowiedzialnością;
• prostych spółek akcyjnych (od 1 marca 2020 r.)
• akcyjnych, z wyjątkiem spółek publicznych w rozumieniu ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach publicznych (Dz. U. z 2019 r. poz. 623).

Dane zawierają informacje dotyczące tożsamości przedstawicieli spółek – czyli ich dane osobowe, w tym również numer PESEL.

Zgłoszenie w CRBR – jak i kto może go dokonać

Zgłoszenia w Centralnym Rejestrze Beneficjentów Rzeczywistych można dokonać na stronie ministerstwa: https://crbr.podatki.gov.pl/adcrbr/#/ 
Zgłoszenia do CBR może dokonać jedynie osoba uprawniona do reprezentowania spółki, zgodnie z zasadami przewidzianymi w Kodeksie Spółek Handlowych. Zgłoszenie musi zostać opatrzone kwalifikowanym podpisem elektronicznym lub profilem zaufanym ePUAP. W sytuacji, gdy wymagana jest łączna reprezentacja (czyli więcej niż przez jedną osobę), zgłoszenie musi być podpisane przez wszystkie wymagane osoby – kolejność składania podpisów nie ma znaczenia.
Pełnomocnicy spółki nie są uprawnieni do dokonania zgłoszenia do CBR.

Od kiedy działa Centralny Rejestr Beneficjentów Rzeczywistych

Choć system formalnie działa już od 13 października 2019 r., kluczowym terminem jest 13 kwietnia 2020 r. – tego dnia upływa ustawowy termin zgłoszenia beneficjentów rzeczywistych spółek, które zostały założone przed 13 października 2019 r. Spółki nowo powstałe (utworzone po 13 października 2019 r. ) zgłoszenie do CBR składają w terminie 7 dni od rejestracji w KRS.
Za brak dokonania zgłoszenia grozi kara do 1000 000 zł.

Czemu służy CRBR?

Głównym celem powstania rejestru jest przeciwdziałanie praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu. – Posiadanie dokładnych i aktualnych danych o beneficjentach rzeczywistych ma kluczowe znaczenia dla zwalczania tych zjawisk, ponieważ uniemożliwia przestępcom ukrycie swojej tożsamości w skomplikowanej strukturze korporacyjnej – czytamy na stronie Ministerstwa Finansów.

Ponadto, charakter rejestru ma umożliwić nieodpłatny dostęp do informacji o beneficjentach rzeczywistych.

Podstawą funkcjonowania CRBR w Polsce jest ustawa z dnia 1 marca 2018 r. o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu (Dz. U. 2019 poz. 1115, z późn. zm.). Ustawa implementuje przepisy tzw. IV dyrektywy AML – czyli dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/849 z 20 maja 2015 r. w sprawie zapobiegania wykorzystywaniu systemu finansowego do prania pieniędzy lub finansowania terroryzmu.

Wyszukiwarka beneficjentów oraz formularz zgłoszeniowy znajdują się pod adresem: https://crbr.podatki.gov.pl/adcrbr/#/